Ο έλεγχος των ενδοομιλικών συναλλαγών και η μεταφορά κέρδους μεταξύ φορολογικών οντοτήτων (transfer pricing), αποτελεί πλέον έναν από τους κεντρικούς πυλώνες στην προσπάθεια αναζήτησης της αποκρυφθείσας φορολογητέας ύλης, με διαρκείς σχετικές αναφορές από τις ελεγκτικές αρχές και συνεπώς αποτελεί ένα πολύ σημαντικό αντικείμενο του φορολογικού ελέγχου των επιχειρήσεων.
Με τον όρο «Ενδοομιλικές Συναλλαγές» αναφέρονται οι συναλλαγές που πραγματοποιούνται μεταξύ συνδεδεμένων μερών.
Ποια θεωρούνται Συνδεδεμένα Μέρη
Το άρθρο 2 του ν.4172/2013 περιγράφει τη σύνδεση ανάμεσα σε επιχειρήσεις, ανάμεσα σε φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις και ανάμεσα σε φυσικά πρόσωπα.
Τα φυσικά πρόσωπα μεταξύ τους συνδέονται όταν υπάρχει συζυγική σχέση ή συγγένεια ανιόντων ή κατιόντων σε ευθεία γραμμή. Δηλαδή συνδεδεμένο είναι μεταξύ του το ανδρόγυνο αλλά και σύνδεση υπάρχει ως προς κάθε πρόγονο ή απόγονό του χωρίς όριο (παππούς/γιαγιά-πατέρας/μητέρα-υιός/κόρη-εγγονός/εγγονή)
Η σύνδεση μεταξύ επιχειρήσεων καθώς και μεταξύ φυσικών προσώπων και επιχειρήσεων χωρίζεται σε τρεις βασικές κατηγορίες από το νόμο:
- Η άμεση σύνδεση, όταν ένα πρόσωπο συμμετέχει σε άλλο πρόσωπο με ποσοστό τουλάχιστον 33% τότε τα πρόσωπα αυτά λογίζονται ως συνδεδεμένα
- Η έμμεση σύνδεση η οποία μπορεί να είναι:
- είτε όταν τρίτο πρόσωπο συμμετέχει σε δύο ή περισσότερα πρόσωπα με ποσοστό τουλάχιστον 33% τότε τα πρόσωπα αυτά λογίζονται ως συνδεδεμένα
- είτε όταν ένα πρόσωπο συμμετέχει σε άλλο πρόσωπο το οποίο με την σειρά του συμμετέχει σε άλλο πρόσωπο και συνδιαστικά το πρώτο πρόσωπο συμμετέχει στο τελευταίο με ποσοστό τουλάχιστον 33% τότε τα πρόσωπα αυτά λογίζονται ως συνδεδεμένα (πρώτο-τελευταίο)
- Η σύνδεση μέσω επιρροής η οποία μπορεί να είναι:
- είτε άμεση, όταν ένα πρόσωπο έχει τη δυνατότητα να ασκεί ή ασκεί καθοριστική επιρροή σε ένα άλλο πρόσωπο τότε τα πρόσωπα αυτά λογίζονται ως συνδεδεμένα
- είτε έμμεση, όταν τρίτο πρόσωπο έχει την δυνατότητα να ασκεί ή ασκεί καθοριστική επιρροή σε δύο ή περισσότερα πρόσωπα τότε τα πρόσωπα αυτά λογίζονται ως συνδεδεμένα
Ποιες είναι οι υποχρεώσεις
Βάσει του άρθρου 21 του ν.4174/2013 δύο είναι οι βασικές υποχρεώσεις για όσους πραγματοποιούν ενδοομιλικές συναλλαγές:
- Η τήρηση Φακέλου Τεκμηρίωσης Ενδοομιλικών Συναλλαγών
- Η υποβολή Συνοπτικού Πίνακα Πληροφοριών Ενδοομιλικών Συναλλαγών, η οποία υποβάλλεται ηλεκτρονικά στο TAXIS
Τις παραπάνω υποχρεώσεις έχουν:
- Τα νομικά πρόσωπα που πραγματοποιούν ενδοομιλικές συναλλαγές πάνω από 100.000 ευρώ αθροιστικά με όλα τα συνδεδεμένα πρόσωπα ασχέτως αν πρόκειται για έσοδο ή έξοδο.
- Σε περίπτωση που ο τζίρος των νομικών προσώπων είναι πάνω από 5.000.000 ευρώ τότε το παραπάνω όριο αναπροσαρμόζεται στις 200.000.
Οι επιχειρήσεις έχουν την υποχρέωση για Φάκελο Τεκμηρίωσης, ο οποίος καταρτίζεται έως τη λήξη της προθεσμίας υποβολής της ετήσιας δήλωσης φορολογίας εισοδήματος και συνοδεύεται από Συνοπτικό Πίνακα Πληροφοριών, ο οποίος υποβάλλεται ηλεκτρονικά στη Φορολογική Διοίκηση μέσα στην ίδια προθεσμία.
Καταληκτική ημερομηνία για τις επιχειρήσεις που κλείνουν χρήση στις 31/12/2022 είναι η 30η Ιουνίου 2023, ενώ τα σχετικά πρόστιμα είναι υψηλά σε περιπτώσεις μη συμμόρφωσης.